Naast de bewegende Chi Kung oefeningen zijn er ook statische varianten. Deze IJzeren Hemd oefeningen hebben in eerste instantie een vergelijkbare functie – het opruimen van blokkades in het Innerlijk Landschap – maar ze werken net iets anders. Tot nu toe gingen we uit van een knik in de tuinslang die gemakkelijk los was te maken door zachtjes te bewegen. Maar wat nu als de tuinslang de hele winter lang in zo’n knik heeft gelegen? Dan heeft een beetje bewegen bijzonder weinig effect, want zodra je de tuinslang recht legt, schiet hij weer terug in de knik. De enige oplossing is dan om de slang een hele tijd in die rechte positie te houden. Dus jij pakt de slang aan de ene kant, iemand anders grijpt hem beet aan de andere, en zo blijven jullie staan, zachtjes aan de slang trekkend, totdat de knik eruit is.
Bij de IJzeren Hemd oefeningen voer je dus geen bewegingen uit, maar zoek je bepaalde posities op die je steeds langer vasthoudt. Voor het lichaam is het vinden van de juiste positie een behoorlijk complexe zaak, veel ingewikkelder dan voor de tuinslang uit het voorbeeld hierboven. De meridianen in het van het lichaam irrigatiesysteem hebben namelijk zeer specifieke posities. Natuurlijk kun je die leren, maar dat vraagt om meer inzicht dan de bewegende Chi Kung oefeningen. In feite zijn de IJzeren Hemd posities dus wat meer gevorderd. Wil je ze goed leren, dan vergt dat veel tijd en training – maar die investering is het waard, voor de volle honderd procent.
Naast het ontgiftende en helende effect hebben de IJzeren Hemd technieken nog veel meer in petto. De vijf houdingen van de IJzeren Hemd Chi Kung 1 – en met name de basishouding die we Omhels de Boom noemen – verbeteren de lichaamsstructuur zodanig dat het lichaam één geheel wordt, stevig geworteld in Moeder Aarde. Deze structuur brengt je lichaam op één lijn met de zwaartekracht. Daardoor komt ook het Innerlijk Landschap op één lijn met het fysieke lichaam en kan de Chi ongehinderd stromen. Bovendien: hoe steviger je op de aarde staat en hoe dieper je geworteld bent, des te groter is je potentieel voor spirituele groei. De IJzeren Hemd training leert je leven vanuit het centrum in de onderste Tantien en ontspannen te glimlachen naar de stroom van het leven. De Omhels de Boom houding vormt bovendien de grondslag van alle Tai Chi bewegingen.
In het begin zullen we vooral veel aandacht besteden aan Omhels de Boom. Later maken we kennis met nog vier andere houdingen van de IJzeren Hemd Chi Kung: De Schildpad, De IJzeren Brug, Het vasthouden van de Gouden Urn en De Gouden Vogel Fenix wast zijn Veren. Al deze IJzeren Hemd posities hebben een Yin en een Yang aspect. Yin: stevig en diep geworteld in de aarde met een rustig, kalm centrum in jezelf. Yang: licht en ontspannen, vooral boven het middenrif. Met andere woorden: voel jezelf tegelijkertijd solide geworteld en licht als een veertje.
Net als bij de Chi Kung oefeningen is het bij de IJzeren Hemd-posities de kunst om de spierkracht (waarvan je slechts moe wordt) te vervangen door I-kracht, waarmee je de Chi kunt sturen en waarvan je uitrust en ontspant.
In het begin is het wellicht onvoorstelbaar dat je langer dan vijf minuten in een IJzeren Hemd positie kunt staan. Alles gaat trillen en pijn doen en het duurt bij de meeste mensen niet lang of ze krijgen een grondige hekel aan de oefeningen. Maar gaandeweg, door oefening tijdens de cursus, thuis en/of in de natuur, leer je de Chi sturen, de juiste houdingen aan te nemen en op een dag ‘verdwijn je’. Opeens en tot je eigen verbazing sta je een half uur of langer in een aangename trilling, een roes, een staande meditatie. Dan begint de IJzeren Hemd Chi Kung een onderdeel van je leven en levenshouding te worden.
Verwacht niet van jezelf dat je de houdingen onmiddellijk beheerst. Ze vragen jaren van ontwikkeling en oefening. Maar de helende effecten zijn er vanaf het begin, soms haast onmerkbaar en slechts in retrospect te vinden, maar ze zijn er. Altijd!